რა მოხდა?
რამდენიმე მსხვილი გადახდის კომპანიის აქციამ გუშინ დარტყმა განიცადა, რადგან საფონდო ბირჟაზე მასიური გაყიდვები დაფიქსირდა ფედერალური სარეზერვო სისტემის (Fed) მიერ საპროცენტო განაკვეთების გაზრდის შემდეგ და ინვესტორები უფრო მეტად შეშფოთებულნი არიან მაკროეკონომიკური პერსპექტივით.
Mastercard-ის აქციების ფასი აღმოსავლეთის დროით 13:10 საათზე თითქმის 5%-ით შემცირდა, Paypal-ის – დაახლოებით 5.5%-ით, ხოლო ბრაზილიური ფინტექ კომპანიის – StoneCo-ს აქციების ფასი 8%-ზე მეტად დაეცა.
და რა?
ოთხშაბათს [15 ივნისი] Fed-მა საორიენტაციო განაკვეთი 75 ბაზისური პუნქტით გაზარდა. 1994 წლის შემდეგ ეს ყველაზე დიდი ნაბიჯია, რომელიც ფედერალურმა სარეზერვო სისტემამ ერთ შეხვედრაზე გადადგა. ფედერალური რეზერვების განაკვეთი ახლა 1.5%-1.75%-ის ფარგლებშია.
ეს გადაწყვეტილება მიღებულ იქნა მას შემდეგ, რაც მთავრობამ სამომხმარებლო ფასების ინდექსის (CPI) შესახებ მოხსენება წარადგინა. ეს ინდექსი ზომავს ინფლაციას ჩვეულებრივ შეძენილი საქონლისა და მომსახურების კალათის ფასებზე დაყრდნობით. მაისში CPI წლიდან წლამდე 8.6%-ით გაიზარდა. ეს არა მხოლოდ იმაზე მაღალი მაჩვენებელია, ვიდრე ეკონომისტები ელოდნენ, არამედ, იმის მანიშნებელია, რომ, შესაძლოა, ინფლაცია პიკამდე ჯერ არ მისულა. ამის საპასუხოდ, Fed-მა გადაწყვიტა საპროცენტო განაკვეთების 75 საბაზისო პუნქტით გაზრდა, განსხვავებით 50 საბაზისო პუნქტიანი ზრდისა, რომელსაც ბაზარი რამდენიმე დღის წინ ელოდა. Fed-ის თავმჯდომარემ – ჯერომ პაუელმა განაცხადა, რომ ფედერალური სარეზერვო სისტემა, სავარაუდოდ, გაზრდის საპროცენტო განაკვეთებს კიდევ 50 ან 75 საბაზისო პუნქტით ივლისის მომდევნო შეხვედრაზე.
Mastercard-ის, Paypal-ისა და StoneCo-ს ბიზნესები საკმაოდ არის დამოკიდებული სამომხმარებლო ხარჯებსა და ბიზნეს აქტივობაზე. ახლა ინვესტორები შეშფოთებულნი არიან იმით, რომ სანამ მაღალი ინფლაცია შენარჩუნდება, Fed-ს მოუწევს აგრესიული მონეტარული პოლიტიკა შეინარჩუნოს, რაც რეცესიის ან სტაგფლაციის ალბათობას ზრდის.
„როგორც ატლასი, რომელსაც მსოფლიო თავის მხრებზე აქვს, მომხმარებელი მთელი წლის განმავლობაში მხარს უჭერს აშშ-სა და მსოფლიოს ეკონომიკას. მაგრამ ეს, შესაძლოა, შეიცვალოს“ – წერდა ახლახან Barclay-ის სტრატეგისტების გუნდი კვლევით ჩანაწერში.
ცოტა ხნის წინ, მსხვილმა საცალო მოვაჭრეებმა, როგორიც არის Target, აღნიშნეს, რომ ამ მომენტისათვის მათი მარაგების დონე საკმაოდ მაღალია, რადგან მომხმარებლები უფრო პირველადი მოხმარების საქონლის ყიდვაზე გადავიდნენ.
ახლა რა?
ცხადია, რომ ეკონომიკური გარემო მკაცრდება და ეს ფაქტი, შესაძლოა, ზემოთ ჩამოთვლილი სამი საგადახდო კომპანიისთვის პრობლემური იყოს.
თუმცა, Mastercard-მა მსოფლიოში ერთ-ერთი უდიდესი გადახდის კომპანია შექმნა და მას შეუძლია, რომ მაღალი ინფლაციის პირობებშიც შეინარჩუნოს სიმტკიცე, რადგან, შესყიდვების გაძვირებასთან ერთად, ამ შესყიდვებზე კომპანიის ტრანზაქციების საკომისიოც იზრდება. სამომხმარებლო ხარჯების შემცირება მისი ბიზნესისთვის საზიანო იქნება, მაგრამ კომპანია საკმაოდ დიდია იმისთვის, რომ რეცესიას გაუძლოს და ციფრული გადახდებზე გადასვლის სახით, წინ ნათელი მომავალი ელის. იმავეს თქმა შეიძლება Paypal-ის შესახებ.
StoneCo ბევრად უფრო სარისკო მდგომარეობაშია, ვიდრე ეს ორი, რადგან ეს კომპანია უფრო ადრეულ ეტაპებზე იმყოფება და მოღვაწეობს ლათინური ამერიკის ეკონომიკაში, რომელიც, შეიძლება, მომდევნო წლებში უფრო არასტაბილური და მკაცრი იყოს.
