რას მოიცავს ჯანდაცვის სექტორი?

ჯანდაცვის სექტორი შედგება ბიზნესებისგან, რომლებიც ახორციელებენ სამედიცინო მომსახურებას, აწარმოებენ სამედიცინო აღჭურვილობას ან მედიკამენტებს, უზრუნველყოფენ სამედიცინო დაზღვევას ან პაციენტებისთვის სამედიცინო მომსახურების მიწოდებას სხვაგვარად უწყობენ ხელს.

ჯანდაცვის სექტორის გააზრება

ჯანდაცვის სექტორი აშშ-ის ეკონომიკაში ერთ-ერთი უდიდესი და ყველაზე კომპლექსურია — 2020 წლის მონაცემებით ის მთლიანი შიდა პროდუქტის (მშპ) 18%-ს შეადგენს. აშშ-ის ჯანდაცვის სექტორი სარგებლობს სამედიცინო კვლევისა და განვითარების ძლიერი სისტემით, უმაღლესი განათლების სისტემასთან და ტექნოლოგიურ ინდუსტრიასთან თანამშრომლობით. აშშ-ის მოსახლეობაში ხანდაზმული ადამიანების რაოდენობის ზრდა ჯანდაცვის სექტორში მუდმივ ძლიერ მოთხოვნას განაპირობებს.

ეკონომიკური თვალსაზრისით, ჯანდაცვის სექტორის ბაზრები რამდენიმე განსხვავებული ფაქტორით გამოირჩევა. სახელმწიფოს ჩარევა ჯანდაცვის ბაზრებსა და საქმიანობაში გავრცელებულია, ნაწილობრივ ამ ეკონომიკური ფაქტორების გამო. ჯანდაცვის სერვისებზე მოთხოვნა ძალიან არაელასტიურია. მომხმარებლები და მწარმოებლები განიცდიან თანდაყოლილ გაურკვევლობას საჭიროებებთან, შედეგებთან და მომსახურების ხარჯებთან დაკავშირებით. პაციენტები, პროვაიდერები და ინდუსტრიის სხვა მოთამაშეები ფლობენ ფართოდ ასიმეტრიულ ინფორმაციას.

ბაზარზე შესვლის ძირითადი ბარიერები არსებობს პროფესიული ლიცენზირების, რეგულირების, ინტელექტუალური საკუთრების დაცვის, სპეციალიზებული ექსპერტიზის, კვლევისა და განვითარების ხარჯების, მასშტაბის ბუნებრივი ეკონომიის სახით. სამედიცინო სერვისების მოხმარება (ან არ მოხმარება) და წარმოება შეიძლება მოიცავდეს მნიშვნელოვან გარე ფაქტორებს, განსაკუთრებით ინფექციურ დაავადებებთან დაკავშირებით. ტრანზაქციების ხარჯები მაღალია როგორც მომსახურების უზრუნველყოფის, ასევე მისი კოორდინაციის დროს.

ინდუსტრიები ჯანდაცვის სექტორში

ჯანდაცვის სექტორი შეიცავს ინდუსტრიების მრავალფეროვან სპექტრს, დაწყებული კვლევებით, დასრულებული ობიექტების მენეჯმენტით.

მედიკამენტები

მედიკამენტების მწარმოებლები შეიძლება დაიყოს ბიოტექნოლოგიურ ფირმებად, მსხვილ ფარმაცევტულ კომპანიებად და გენერიკული მედიკამენტების მწარმოებლებად. ბიოტექნოლოგიური ინდუსტრია შედგება კომპანიებისგან, რომლებიც ჩართულნი არიან კვლევასა და განვითარებაში ახალი მედიკამენტების, მოწყობილობებისა და მკურნალობის მეთოდების შესაქმნელად.

ბიოტექნოლოგიური კომპანიებიდან ბევრი მცირეა და შემოსავლის საიმედო წყაროები არ გააჩნია. მათი საბაზრო ღირებულება შეიძლება მთლიანად იყოს დამოკიდებული იმაზე, რომ მედიკამენტი ან მკურნალობის მეთოდი მოიპოვებს დამტკიცებას მარეგულირებლისგან. ხოლო FDA-ს (აშშ-ის საკვებისა და მედიკამენტების ასოციაცია) გადაწყვეტილებებმა შეიძლება კონკრეტული კომპანიის აქციების ფასის მკვეთრი ცვლილება გამოიწვიოს. უფრო დიდი ბიოტექნოლოგიური ფირმების მაგალითებია: Novo Nordisk, Regeneron, Alexion, Vertex, Gilead Sciences Inc. და Celgene Corp.

მსხვილი ფარმაცევტული ფირმები ასევე მონაწილეობენ კვლევასა და განვითარებაში, მაგრამ უფრო მეტად ყურადღებას მედიკამენტების არსებული პორტფელის წარმოებასა და მარკეტინგზე ამახვილებენ. ეს კომპანიები ხასიათდებიან შემოსავლების უფრო საიმედო ნაკადებით და მედიკამენტების უფრო დივერსიფიცირებული ვარიანტებით კვლევისა და განვითარების ეტაპებზე, რაც მათი აქციების ფასებს ნაკლებად ცვალებადს ხდის. ძირითადი ფარმაცევტული ფირმების მაგალითებია: Johnson and Johnson, Roche, Pfizer, Eli Lilly, Novartis AG. GlaxoSmithKline და Astrazeneca.

ზოგიერთი ფარმაცევტული ფირმა სპეციალიზებულია გენერიკული მედიკამენტების წარმოებაში, რომლებიც ბრენდული პრეპარატების იდენტურია, მაგრამ პატენტის დაცვით არ სარგებლობს. შედეგად, იდენტური წამლების წარმოებაში ხშირად არსებობს კონკურენცია, რაც დაბალ ფასებს და უფრო ნაკლებ მოგებას იწვევს. გენერიკული მედიკამენტების მწარმოებელი ფირმის ერთ-ერთი მაგალითია Teva Pharmaceutical Industries Ltd.

სამედიცინო აღჭურვილობა

სამედიცინო აღჭურვილობის მწარმოებელი შეიძლება იყოს ფირმა, რომელიც ქმნის სტანდარტულ, ნაცნობ პროდუქტებს (სკალპელები, ხელთათმანები) და ასევე კომპანია, რომელიც აწარმოებს ძვირადღირებულ მაღალტექნოლოგიურ აღჭურვილობას, როგორიცაა MRI აპარატები და ქირურგიული რობოტები. სამედიცინო აღჭურვილობის მწარმოებელი ფირმის მაგალითია Medtronic PLC.

ჯანდაცვის მართვა

ჯანდაცვის მართვის კომპანიები უზრუნველყოფენ ჯანმრთელობის დაზღვევის პოლისებს. იმ ფირმების „დიდი ხუთეული“, რომლებიც ამ მიმართულებით დომინირებენ, ასე გამოიყურება: UnitedHealth Group, Anthem Inc, Aetna, Molina და Centene.

ჯანდაცვის დაწესებულებები

ჯანდაცვის დაწესებულებების ფირმები მართავენ საავადმყოფოებს, კლინიკებს, ლაბორატორიებს, ფსიქიატრიულ დაწესებულებებს და ხანდაზმულთა სახლებს. მაგალითები მოიცავს Laboratory Corp. of America Holdings-სა და HCA Healthcare-ს.