„უფრო დიდი სულელის თეორიის“ მიხედვით, ინვესტორებს შეუძლიათ მიაღწიონ პოზიტიურ ანაზღაურებას აქტივის შეძენით შეფასების საფუძვლების და სხვა მნიშვნელოვან ფაქტორებზე ყურადღების გამახვილების გარეშე, რადგან სხვები მას უფრო მაღალ ფასად შეიძენენ.
ინვესტორები, რომლებიც იყენებენ ამ თეორიას, შეიძლება თვლიდნენ, რომ აქტივები, რომლებსაც ისინი ყიდულობენ, ბიზნესის წარმადობის ან გრძელვადიანი პერსპექტივების საფუძველზე გადაჭარბებულია, მაგრამ ისინი მაინც ელიან მოგებას, რადგან სხვა ინვესტორი („უფრო დიდი სულელი“) მზად იქნება კიდევ უფრო მეტი გადაიხადოს.
„უფრო დიდი სულელის თეორია“ მოქმედებაში
„უფრო დიდი სულელის თეორია“, როგორც წესი, ინვესტირებისადმი მოკლევადიანი მიდგომაა. ასეთ დროს იმედი გაქვთ, რომ ვიღაც თქვენს აქტივებს შეიძენს იმაზე მაღალ ფასად, ვიდრე თქვენ გადაიხადეთ – ყოველგვარი ლოგიკის გარეშე, თუ რატომ უნდა სურდეს ვინმეს უფრო მაღალი ფასის გადახდა.
ეს ფილოსოფია ეყრდნობა იმ მოლოდინს, რომ სხვა ინვესტორი ბაზრის იმპულსს აჰყვება ან ექნება საკუთარი ფუნდამენტური მტკიცებულება, თუ რატომ ღირს კონკრეტული აქტივი იმაზე მეტი, ვიდრე თქვენ მიერ გადახდილი ფასია.
თუ ადამიანი ყიდულობს აქციებს უბრალოდ იმის მოლოდინით, რომ ვინმე მას მოგვიანებით უფრო მაღალ ფასად შეიძენს, მისი სტრატეგია „უფრო დიდი სისულელის თეორიას“ ეყრდნობა. იმის მიხედვით, თუ როდის ყიდულობს და ყიდის ეს ინვესტორი აქციებს, მან შეიძლება დიდი ანაზღაურება მიიღოს ან მნიშვნელოვანი ზარალი განიცადოს.
ბოლო რამდენიმე ათწლეულის განმავლობაში აშშ-ს უძრავი ქონების ბაზრის ეფექტურობა „უფრო დიდი სულელის“ მიდგომის რისკისა და ჯილდოს დინამიკის კიდევ ერთ მაგალითს წარმოადგენს. ფედერალური სარეზერვო მონაცემებით, 1995 წლიდან 2005 წლამდე აშშ-ში საშუალო ინფლაციაზე მორგებული საბინაო ფასები თითქმის გაორმაგდა. სახლის მყიდველები, რომლებიც „უფრო დიდი სულელის თეორიას“ ეყრდნობიან, სავარაუდოდ, ძლიერი ანაზღაურებით სარგებლობდნენ, თუ ისინი ამ პერიოდის თითქმის ნებისმიერ დროს ყიდულობდნენ და ყიდდნენ უძრავ ქონებას.
თუმცა, თუ აშშ-ში სახლის მყიდველები 2007 წლის დასაწყისში ქონებას ყიდულობდნენ იმ მოლოდინით, რომ უძრავი ქონების ბაზრის შთამბეჭდავი იმპულსი უცვლელად გაგრძელდებოდა, ისინი, სავარაუდოდ, საკუთარი ქონების ღირებულების დაცემას იხილავდნენ. საბინაო ფასებმა დაქვეითება იმ წელს დაიწყო და საბოლოოდ 2011 წელს მიაღწია ფსკერს, სანამ აღმავლობას დაუბრუნდებოდა. შეერთებულ შტატებში სახლის საშუალო ფასი არ ემთხვეოდა იმ სიმაღლეს, რომელსაც 2007 წლის დასაწყისიდან 2013 წლამდე მიაღწია. შესაძლოა, საბოლოოდ გამოჩნდა “უფრო დიდი სულელი”, მაგრამ ამას დაახლოებით ექვსი წელი დასჭირდა – და უძრავი ქონების ბევრმა ინვესტორებმა აქტივები მნიშვნელოვანი ზარალით გაყიდა მანამ, სანამ ეს მოხდებოდა.
„უფრო დიდი სულელის თეორიის“ გამოყენების დადებითი და უარყოფითი მხარეები
„უფრო დიდი სულელის თეორია“ დროსა და იმპულსს ეყრდნობა. ამ მიდგომით მაღალი ანაზღაურების მიღებაა შესაძლებელი, თუმცა, საფუძვლებისა და საბაზრო ძალების გაანალიზების გარეშე, ძნელია იმის გაგება, იქნება თუ არა თქვენი შესყიდვების დრო ნაყოფიერი.
არ უნდა გაგიკვირდეთ, თუ ინვესტორებს შორის აქტივისადმი მღელვარების კლება ან ფუნდამენტურ საფუძვლებზე დაფუძნებული შეფასებისკენ გადასვლა საბოლოოდ თქვენი აქტივების გაუფასურებაში გადაიზრდება.
ღირებულებაზე ორიენტირებულმა ცნობილმა ინვესტორმა – ბენჟამინ გრეჰემმა ერთხელ დაწერა, რომ ”მოკლე ვადაში ბაზარი არის ხმის მიცემის მანქანა, მაგრამ გრძელვადიან პერსპექტივაში ის სასწორია”. გრეჰემი ამით ამბობს, რომ პოპულარული განწყობა მოკლევადიან პერიოდში უდიდეს როლს თამაშობს საფონდო ბირჟაზე ფასების მოქმედების ფორმირებაში, მაგრამ ფუნდამენტური ფაქტორები, მათ შორის შემოსავალი, მოგება, ნაღდი ფული და დავალიანება განსაზღვრავს, თუ როგორ მუშაობს კომპანიის აქციები უფრო ხანგრძლივი პერიოდის განმავლობაში. „უფრო დიდი სულელის თეორიის” გამოყენებით ძლიერი შემოსავლის მიღწევა შესაძლებელია, მაგრამ ეს სარისკო სტრატეგიაა და ძლიერი გრძელვადიანი შედეგის მიღწევისგან შორს არის.
