საფონდო ბირჟის ვარდნა გარდაუვალი მოვლენაა. ასეთ დროს მნიშვნელოვანია არა ინვესტორის უნარი – განსაზღვროს ბაზრის პოტენციური კრახი (ბევრმა სცადა, მაგრამ ამის გაკეთება ვერ შეძლო), არამედ სწორად იმოქმედოს მაშინ, როდესაც ეს მოხდება.
დღეს განვიხილავთ სამ პოტენციურად გამანადგურებელ შეცდომას, რომელიც საფონდო ბირჟის ვარდნის შემთხვევაში არ უნდა დაუშვათ.
- არ დაივიწყოთ თქვენი გრძელვადიანი საინვესტიციო სტრატეგია
გრძელვადიანი „ყიდვა-შენარჩუნების“ სტრატეგია არ მოძველდება, რადგან ბაზარი მოკლევადიან რყევებს განიცდის. ამ აპრობირებული სტრატეგიის გამოყენება არასტაბილურობის მომენტში განსაკუთრებით დიდ მნიშვნელობას იძენს.
ნებისმიერ საბაზრო გარემოში, თანმიმდევრული ინვესტირება ინვესტორის უპირატესობაა. თუ ბაზართან სინქრონიზებას ეცდებით, დიდი ალბათობით, იმედგაცრუებული დარჩებით.
ნიშნავს ეს, რომ უნდა შეინარჩუნოთ იმ კომპანიების აქციებიც, რომელთა ბიზნეს ფუნდამენტი სუსტია? რა თქმა უნდა, არა. იმავე პრინციპით, მხოლოდ იმიტომ, რომ კონკრეტული კომპანიის აქციების ფასი ეცემა, ეს მას აუცილებლად ცუდ ინვესტიციად არ აქცევს.
როდესაც კომპანიებს საფუძვლიანად იკვლევთ, თქვენი ინვესტიციები კარგად გააზრებულია და საინვესტიციო თეზისს მხარს უჭერს ძლიერი ბიზნესი, კომპეტენტური მმართველი გუნდი და დამაჯერებელი ფინანსური მდგომარეობა, ბაზრის დროებითმა ვარდნამ არ უნდა შეგაშინოთ.
- ბაზრიდან ფულის გამოტანას ნუ იჩქარებთ
როდესაც გამოუცდელი ინვესტორები ხედავენ, თუ როგორ მცირდება ბაზრის ვარდნის დროს მათი საინვესტიციო პორტფელის ღირებულება, პანიკაში ვარდებიან და კიდევ უფრო მეტი ზარალის თავიდან ასაცილებლად ბაზრიდან ფულის გამოტანას არჩევენ.
ვარდნაზე ყველა აქცია ან პორტფელი ერთნაირად არ რეაგირებს. თქვენი საინვესტიციო პორტფელის შედგენილობა თქვენს პირად პრეფერენციებზე და რისკისადმი ტოლერანტობის დონეზე იქნება დამოკიდებული, მაგრამ დივერსიფიკაცია ზარალის მინიმუმამდე შემცირებაში დაგეხმარებათ.
მაგალითად, თუ თქვენი საინვესტიციო პორტფელი ძირითადად მზარდი პოტენციალის აქციებისგან შედგება, მაშინ ვარდნისთვის მზად ნამდვილად არ იქნებით. ასეთი პორტფელის დასაბალანსებლად ინვესტიციები უნდა ჩადოთ ღირებულებით და ლურჯი ჩიპის აქციებში. ეს იმას არ ნიშნავს, რომ აქციები არასოდეს უნდა გაყიდოთ ან რომ ზრდაზე ორიენტირებული ინვესტირება წარსულს ჩაბარდა.
თუ აქციების გაყიდვის გადაწყვეტილება მხოლოდ მათი ფასების ცვლილებებთან არის დაკავშირებული, მაშინ კარგად უნდა დაფიქრდეთ, გაანალიზოთ კომპანიის რეალური მდგომარეობა მანამ, სანამ ასე მოიქცევით.
- მოკლევადიან ცვლილებებს თქვენი გრძელვადიანი სტრატეგიის დარღვევის უფლება არ მისცეთ
დანამდვილებით არავინ იცის, დადგება თუ არა რეცესია ან რამდენს ხანს შეიძლება გაგრძელდეს ის. მაგრამ ჩვენ ვიცით, რომ გრძელვადიან პერსპექტივაში ეკონომიკა და საფონდო ბირჟა აღდგება.
მოკლევადიანი ცვალებადობა ნორმალურია და არსებობს შესაძლებლობა, რომ მომდევნო რამდენიმე თვის განმავლობაში ეკონომიკა შენელდეს და აქციების ფასები შემცირდეს. თუ ეს მოხდება, შესაძლოა, თქვენმა ინვესტიციებმა უახლოეს პერიოდში ღირებულება დაკარგოს. თუმცა, ყველაზე უარესი რეცესიაც კი მხოლოდ დროებითია და დროთა განმავლობაში ყველაფერი გაუმჯობესდება.
ჯერ კიდევ 2008 წელს, დიდი რეცესიის მწვერვალზე უორენ ბაფეტმა The New York Times-ს გაუზიარა მოსაზრება: „რეცესიის ფონზე ბიზნესის შემოსავალი, როგორც ყოველთვის, შეფერხდება, მაგრამ მსხვილი კომპანიების უმეტესობა მოგების ახალ რეკორდებს 5, 10 და 20 წლის შემდეგ დაამყარებს.“