ტერმინი „გადაუდებელი საჭიროების ფონდი“ (სარეზერვო ფონდი) გულისხმობს გადადებულ ფულს, რომლის გამოყენებაც ადამიანებს ფინანსურად რთულ პერიოდებში შეუძლიათ. სარეზერვო ფონდის მიზანია, გარკვეული დაზღვევის საშუალებით, ფინანსური უსაფრთხოების გაუმჯობესება. ამ ფონდში არსებული სახსრები შეიძლება გამოყენებულ იქნას გაუთვალისწინებელი ხარჯების დასაფარად.
გადაუდებელი საჭიროების ფონდის აქტივებს, როგორც წესი, წარმოადგენს ნაღდი ფული ან სხვა მაღალი ლიკვიდურობის მქონე აქტივები. სარეზერვო ფონდი, ფინანსურად რთულ სიტუაციაში, სესხის აღების ან ინვესტიციების გაყიდვის აუცილებლობის თავიდან აცილებაში გეხმარებათ.
გადაუდებელი საჭიროების ფონდის გააზრება
სარეზერვო ფონდს ქმნით მაშინ, როცა ფულს გადადებთ რთული, გაუთვალისწინებელი მდგომარეობებისთვის, როგორიც არის სამსახურის დაკარგვა, ავადმყოფობა, ავტომობილის შეკეთება, სახლის კაპიტალური რემონტი — რომ აღარაფერი ვთქვათ იმ ტიპის ეკონომიკურ კრიზისზე და ლოკდაუნზე, რომელიც 2020 წელს კორონავირუსის პანდემიამ გამოიწვია.
სარეზერვო ფონდის სასურველი მოცულობა დამოკიდებულია უამრავ ფაქტორზე, მათ შორის თქვენს ფინანსურ მდგომარეობაზე, ხარჯებზე, ცხოვრების წესზე და ვალებზე. ბევრი ფინანსური მრჩეველი რეკომენდაციას უწევს 3-6 თვის საცხოვრებელი ხარჯების დასაფარად საკმარისი რეზერვის არსებობას. ეს დაგეხმარებათ, გაუმკლავდეთ ჯანდაცვის მოკრძალებულ ხარჯებს ან უმუშევრობის ხანმოკლე პერიოდს.
თუმცა, ზოგიერთი ექსპერტი ამტკიცებს, რომ საჭიროა, უფრო სოლიდური დაზღვევა იქონიოთ. მაგალითად, სახელგანთქმული ამერიკელი ფინანსური გურუ — სუზი ორმანი გვირჩევს, სარეზერვო ფონდის შექმნისას 8-თვიანი პერიოდი ავიღოთ ორიენტირად. მან ეს მოსაზრება 2020 წლის კრიზისამდე გამოთქვა.
გადაუდებელი საჭიროების ფონდის სათანადო მოცულობის შესახებ შეიძლება ბევრი რამ ინდივიდუალურმა გარემოებებმა გვიკარნახოს. მაგალითად, მარტოხელა ზრდასრული ადამიანისთვის შეიძლება 3 თვის ხარჯების დასაფარად საჭირო სარეზერვო ფონდის შექმნა საკმარისი იყოს, ხოლო ოჯახის ერთადერთი მარჩენლის შემთხვევაში ნახევარი წლისთვის ან უფრო დიდი პერიოდისთვის სამყოფი ფულის გადადება უფრო გონივრული იქნება.
თუ ხელფასიდან ხელფასამდე ცხოვრობთ, შეგიძლიათ დაიწყოთ უფრო მოკრძალებული მიზნებით, როგორიცაა თქვენი წმინდა შემოსავლის მცირე ნაწილის გადანახვა და ამ შენატანების თანდათან გაზრდა. გაუთვალისწინებელი ფინანსური კრიზისის დროს მდგომარეობის შემსუბუქებაში მოკრძალებული სარეზერვო ფონდიც დაგეხმარებათ.
როგორ შევქმნათ სარეზერვო ფონდი?
სარეზერვო ფონდის შექმნისას ერთ-ერთი საკვანძო საკითხი ადრე დაწყებაა, რაც შედარებით მარტივია. გაითვალისწინეთ:
- ხელფასიდან ყოველთვიურად თქვენთვის კომფორტული თანხა გამოყავით. გამოთვალეთ თქვენი ცხოვრების ხარჯები სასურველი პერიოდისთვის და სარეზერვო ფონდისთვის ეს სამიზნე მაჩვენებლად აიღეთ.
- დამატებითი შემოსავალი დაზოგვისთვის გამოიყენეთ. შეიძლება გაგიჩნდეთ ცდუნება, რომ დამატებითი თანხა, მაგალითად, ბონუსი შოპინგისთვის გამოიყენოთ. ამის ნაცვლად, თქვენი სარეზერვო ფონდის გაზრდაზე დაფიქრდით.
გადაუდებელი საჭიროების ფონდში არსებული ფული უნდა დააბანდოთ დაბალი რისკისა და მაღალი ლიკვიდურობის მქონე აქტივებში, რათა მოულოდნელი ფინანსური საჭიროებისას ამ თანხის გამოყენება ყოველგვარი პრობლემის გარეშე შეძლოთ.
სარეზერვო ფონდის შექმნა ასევე მნიშვნელოვანია მანამ, სანამ საფონდო ბირჟაზე ინვესტირებას დაიწყებთ. აქციები გთავაზობთ გრძელვადიანი ზრდის უფრო დიდ პოტენციალს, ვიდრე ნაღდი ფული და მისი ეკვივალენტები, მაგრამ ეკონომიკური ვარდნის დროს შეიძლება მათი ღირებულება მოულოდნელად შემცირდეს, როგორც ეს 2020 წლის ეკონომიკურმა კრიზისმა ცხადყო. თუ სწორედ ასეთ დროს დაგჭირდებათ ფული, მაშინ ინვესტიციების დაბალ ფასად გაყიდვა მოგიწევთ, რაც მნიშვნელოვნად დაგაზარალებთ. სარეზერვო ფონდის არსებობა კი თქვენს საინვესტიციო პორტფელს ამ რისკისგან დაიცავს.
