დივერსიფიკაცია, ზოგადად, ფულის მრავალფეროვან ინვესტიციებზე გადანაწილების პრაქტიკაა, რომელიც რისკების მინიმუმამდე დაყვანისკენ არის მიმართული. გეოგრაფიული დივერსიფიკაცია კი სხვადასხვა რეგიონის ფასიანი ქაღალდების ფლობას გულისხმობს. არახელსაყრელია მთელი ფულის ერთ ქვეყანაში ან რეგიონში დაბანდება იმავე მიზეზით, რატომაც მხოლოდ ერთი კომპანიის აქციებში ან ერთ სექტორში ინვესტირება არ არის მიზანშეწონილი. ტერმინი ასევე ეხება მსხვილი კომპანიების მიერ ოპერაციების სხვადასხვა რეგიონში ან ქვეყანაში განლაგების პრაქტიკას, რისი მიზანიც ბიზნეს და საოპერაციო რისკების შემცირებაა.
გეოგრაფიული დივერსიფიკაციის გააზრება
ზოგადად დივერსიფიკაციის მსგავსად, გეოგრაფიული დივერსიფიკაციის ცნებაც ემყარება ამოსავალ პირობას, რომ მსოფლიოს სხვადასხვა კუთხეში არსებული ფინანსური ბაზრები შეიძლება ერთმანეთთან მაღალ კორელაციაში არ იყოს. მაგალითად, თუ აშშ-სა და ევროპის საფონდო ბირჟები ეცემა იმის გამო, რომ მათი ეკონომიკა რეცესიაშია, ინვესტორმა შეიძლება პორტფელის ნაწილი გამოყოს განვითარებადი ეკონომიკებისთვის, რომლებსაც ზრდის უფრო მაღალი ტემპები ახასიათებს, როგორებიც არის, მაგალითად, ჩინეთი და ინდოეთი.
მსხვილი ტრანსნაციონალური კორპორაციების უმეტესობა ასევე გეოგრაფიული დივერსიფიკაციის მაღალი ხარისხით ხასიათდება. ეს მათ საშუალებას აძლევს, შეამცირონ ხარჯები დაბალანაზღაურებად რეგიონებში ქარხნების განლაგებით, ასევე ამცირებს ვალუტის ცვალებადობის გავლენას მათ ფინანსურ ანგარიშგებაზე. გარდა ამისა, გეოგრაფიულმა დივერსიფიკაციამ შეიძლება დადებითი გავლენა იქონიოს კორპორაციის შემოსავლებზე, რადგან სწრაფად მზარდი რეგიონები ანაზღაურებენ იმ გეოგრაფიული ტერიტორიების ეფექტებს, რომლებიც დაბალი ზრდით ხასიათდება.
გეოგრაფიული დივერსიფიკაციის უპირატესობები და ნაკლოვანებები
სხვადასხვა გეოგრაფიული რეგიონის მიხედვით საინვესტიციო პორტფელის დივერსიფიკაცია შეიძლება დაეხმაროს ინვესტორებს, ერთი ეკონომიკური რეგიონის არასტაბილურობა სხვა ქვეყნის ზრდით დააბალანსონ. გაცვლითი სავაჭრო ფონდებისა (ETF) და ურთიერთდახმარების ფონდების საშუალებით დღესდღეობით გლობალური ინვესტირება უფრო ხელმისაწვდომია, ვიდრე ოდესმე.
განვითარებული ეკონომიკების გარდა სხვა საინვესტიციო შესაძლებლობების გამოყენებაც სასარგებლოა. მოწინავე ბაზრებზე, ბევრი ბიზნესი გვთავაზობს მსგავს პროდუქტებსა და სერვისებს, რაც მკაცრ კონკურენციას ქმნის. თუმცა, განვითარებადი ბაზრები შეიძლება ნაკლებად კონკურენტუნარიანი იყოს და, შესაბამისად, ზრდის უფრო დიდ პოტენციალს გვთავაზობდეს. ბიზნესმა შეიძლება გაყიდოს უფრო მეტი სატარებელი მოწყობილობა, მაგალითად, აზიის ქვეყანაში, ვიდრე აშშ-ის მთელ ბაზარზე.
საპირისპირო არგუმენტი კი მდგომარეობს შემდეგში: გლობალურ ეკონომიკაში ყველაფერი უკვე იმდენად არის ურთიერთდაკავშირებული, რომ ფულის სხვადასხვა რეგიონში გადანაწილება არ გვაძლევს ისეთი დივერსიფიკაციის სარგებელს, როგორც ადრე. გარდა ამისა, ბევრი მსხვილი კომპანია, რომელსაც ურთიერთდახმარების ფონდი მოიცავს, უკვე ფუნქციონირებს, როგორც ტრანსნაციონალური კორპორაცია.
უფრო სწრაფად მზარდი ეკონომიკა, განვითარებულ ქვეყნებთან შედარებით, შეიძლება ასევე უფრო დიდ პოლიტიკურ, სავალუტო და ზოგადად საბაზრო რისკებს მოიცავდეს.
მაგალითად, ვალუტის კურსები მუდმივად ცვალებადია და შეიძლება ისინი თქვენს წინააღმდეგ მოძრაობდეს. მაგალითად, იაპონიაში ჩადებული ინვესტიცია შეიძლება დოლართან მიმართებით შემცირდეს, თუ იენი შესუსტდება (რაც ნიშნავს, რომ დოლარის შესაძენად მეტი იენია საჭირო). თუმცა, მრავალ ვალუტაში ინვესტირებას — დივერსიფიკაციის კიდევ ერთი გზა — ამ რისკების შემცირება შეუძლია.