გენერალური ვალდებულების ობლიგაციები, ან GO ობლიგაციები არის მუნიციპალური ობლიგაციები, რომლებიც შემოსავლის მომპოვებელ კონკრეტულ პროექტთან პირდაპირ არ არის დაკავშირებული. როგორც წესი, GO ობლიგაციები გამოიყენება ინფრასტრუქტურული პროექტებისთვის, რომლებიც პირდაპირ შემოსავალს არ გამოიმუშავებს.
პირდაპირი შემოსავლის ნაცვლად, მუნიციპალიტეტის შესაძლებლობა – დაბეგროს, GO ობლიგაციების უსაფრთხოებისთვის გამოიყენება. ზოგჯერ მუნიციპალიტეტმა შეიძლება ლოკალური ქონების ან გაყიდვების გადასახადი გაზარდოს, რათა ობლიგაციების მფლობელებისადმი არსებული ვალდებულებები დააკმაყოფილოს.
დღევანდელ სტატიაში განვიხილავთ, თუ როგორ აგროვებენ ადგილობრივი ხელისუფლებები ფულს GO ობლიგაციებისთვის, გავეცნობით სხვადასხვა სახის გენერალური ვალდებულების ობლიგაციებს და ამ ტიპის ფასიანი ქაღალდების შესახებ ხშირად დასმულ კითხვებს ვუპასუხებთ.
GO ობლიგაციების გააზრება
GO ობლიგაციები არის სავალო ინსტრუმენტები, რომლებიც შტატისა და ქალაქის მთავრობების მიერ მუნიციპალური ინფრასტრუქტურული პროექტების ფართო სპექტრის დასაფარად არის გამოშვებული. ისინი საყოველთაოდ გამოყენებული დაფინანსების ინსტრუმენტია, რომელიც გამოიყენება მაშინ, როდესაც ადგილობრივი ხელისუფლება პროექტის ხარჯების სახაზინო სახსრებით დაფარვის ნაცვლად, მის დაფინანსებას ამჯობინებს. GO ობლიგაციების ფონდის პროექტების მაგალითები მოიცავს:
- ქუჩების გაუმჯობესება
- წყალდიდობისა და ეროზიის კონტროლი
- პარკები და კეთილმოწყობა
- სკოლების გაუმჯობესება ან მშენებლობა
- ისეთი ობიექტების მშენებლობა და გაუმჯობესება, როგორიც არის ბიბლიოთეკები, პოლიციის განყოფილებები და სახანძრო სადგურები
- ტროტუარების ან ველობილიკების დამატება
GO ობლიგაციები აშშ-ის მუნიციპალური ობლიგაციების მთლიანი ბაზრის 27%-ს შეადგენს. ეს პროცენტი დაახლოებით თანაბრად იყოფა სახელმწიფო და ადგილობრივ GO-ებს შორის. ობლიგაციების ბაზრის უმრავლესობას კი შემოსავლიანი ობლიგაციები (მუნიციპალური ობლიგაციების კლასი, გამოშვებული საჯარო პროექტების დასაფინანსებლად, რომელიც ინვესტორების ანაზღაურებას ამ პროექტის მიერ გამომუშავებული შემოსავლიდან უზრუნველყოფს).
ისტორიულად, GO ობლიგაციები ითვლება უფრო უსაფრთხოდ, ვიდრე შემოსავლიანი ობლიგაციები. ნაკლებად რისკიანობის გამო, მათ დაბალი სარგებელი გააჩნდა, მაგრამ ეს შეიცვალა 2013 წელს დეტროიტის გაკოტრების შემდეგ, როდესაც ქალაქი ამტკიცებდა, რომ მისი GO-ს მფლობელები იყვნენ „დაუცველი“ კრედიტორები. ეს ეწინააღმდეგებოდა ინვესტორების რწმენას, რომ GO ობლიგაციებს თან სდევდა „დაცული“ კრედიტორის სტატუსი, რაც გამომშვების დეფოლტის შემთხვევაში GO-ს მფლობელს პრიორიტეტს ანიჭებდა.
შტატისა და ადგილობრივი ხელისუფლების გაკოტრების შემთხვევები იშვიათია, მაგრამ მაინც არსებობს რისკები, რომელთა შესახებაც GO ობლიგაციების მფლობელმა ინვესტორებმა უნდა იცოდნენ. სწორედ ეს რისკი არის მიზეზი იმისა, რომ GO ობლიგაციებს გააჩნია უფრო მაღალი საპროცენტო განაკვეთები, ვიდრე სახაზინო ფასიან ქაღალდებს.
GO ობლიგაციების ტიპები
გენერალური ვალდებულების ობლიგაციების ორი ძირითადი ტიპი არსებობს: შეზღუდული GO ობლიგაციები და შეუზღუდავი GO ობლიგაციები. ორივე მათგანი მხარდაჭერილია ემიტენტი მუნიციპალიტეტის საერთო შემოსავლებით, მაგრამ ისინი, ობლიგაციების მფლობელებისთვის გადახდის მიზნით, გადასახადების დაკისრების უნარით განსხვავდება.
შეზღუდული GO ობლიგაციები
შეზღუდულ GO ობლიგაციებს აქვს ლიმიტი, თუ რამდენად შეუძლია ობლიგაციების ემიტენტს გაზარდოს გადასახადები, რათა ობლიგაციებს მფლობელებს ფული დაუბრუნოს. ეს ლიმიტი განსხვავდება და ობლიგაციების შეთავაზების განცხადებაში ზოგადად დეტალურად არის აღწერილი. გადასახადების გაზრდის შესაძლებლობის ლიმიტირება, შეზღუდულ GO ობლიგაციებს უფრო სარისკოს ხდის.
შეუზღუდავი GO ობლიგაციები
შეუზღუდავი GO ობლიგაციების ორი სახეობა არსებობს. ერთს სპეციალური გადასახადები გააჩნია, ხოლო მეორეს – არა.
შეუზღუდავი GO ობლიგაციები სპეციალური გადასახადებით ნიშნავს, რომ მას გააჩნია სპეციფიკური გადასახადი, როგორც წესი, ქონების გადასახადი, რომელიც დავალიანების დასაბრუნებლად იქნება გამოყენებული. ამ ტიპის GO ობლიგაციებით, მუნიციპალიტეტი, როგორც წესი, პირობას დებს, რომ გამოიყენებს სხვა ხელმისაწვდომ სახსრებს ან გაზრდის გადასახადებს, თუ ობლიგაციის მფლობელისთვის საჭირო თანხის დაბრუნებას ვერ ახერხებს. ასეთი ტიპის ფასიანი ქაღალდი, ყველაზე ძლიერ და უსაფრთხო GO ობლიგაციად ითვლება.
შეუზღუდავი GO ობლიგაცია სპეციალური გადასახადების გარეშე ობლიგაციის მფლობელის წინაშე არსებულ ვალდებულებას გადაიხდის ზოგადი შემოსავლებიდან და არა პროექტთან დაკავშირებული კონკრეტული გადასახადიდან. ამ შემთხვევაში, თუ ადგილობრივ ხელისუფლებას ვალდებულებების შესასრულებლად საკმარისი სახსრები არ გააჩნია, მან, სხვაობის დასაფარად, გადასახადები უნდა გაზარდოს. შეუზღუდავი GO ობლიგაციები სპეციალური გადასახადების გარეშე ნაკლებად უსაფრთხოა, ვიდრე სპეციალური გადასახადებით, მაგრამ შეზღუდულ GO ობლიგაციებთან შედარებით, ისინი მაინც უფრო უსაფრთხო სავალო ინსტრუმენტია.