საინვესტიციო ფონდი არის ფინანსური პროდუქტი, რომელიც აერთიანებს მრავალი ინვესტორის ფულს აქტივთა დივერსიფიცირებული პორტფელის შესაძენად. თითოეული ინვესტორი ინარჩუნებს საკუთრებას და კონტროლს საკუთარ წილზე. ასეთი ფონდი უზრუნველყოფს საინვესტიციო შესაძლებლობების უფრო ფართო არჩევანს, მენეჯმენტის მეტ გამოცდილებას და უფრო დაბალ საინვესტიციო საკომისიოებს, ვიდრე ინვესტორებს შეუძლიათ, დამოუკიდებლად მიიღონ. საინვესტიციო ფონდების ტიპებს მიეკუთვნება ურთიერთდახმარების ფონდები, გაცვლითი სავაჭრო ფონდები (ETF), ფულის ბაზრის ფონდები და ჰეჯ-ფონდები.
საინვესტიციო ფონდის გააზრება
საინვესტიციო ფონდებში ინვესტირების შემთხვევაში, ინდივიდუალური ინვესტორები არ იღებენ გადაწყვეტილებებს იმის შესახებ, თუ როგორ უნდა განხორციელდეს ფონდის აქტივების ინვესტირება. ისინი უბრალოდ ირჩევენ ფონდს თავიანთი მიზნების, რისკისადმი ტოლერანტობის, საკომისიო გადასახადებისა და სხვა ფაქტორების გათვალისწინებით. საინვესტიციო ფონდს ზედამხედველობს ფონდის მენეჯერი და იგი წყვეტს, რა რაოდენობის და ტიპის ფასიანი ქაღალდები უნდა იყოს პორტფელში გაერთიანებული, როდის უნდა იყიდოს და გაიყიდოს ისინი. საინვესტიციო ფონდი შეიძლება მოიცავდეს აქციების ფართო სპექტრს — საინდექსო ფონდი, რომელიც S&P 500-ის წარმადობას მიჰყვება — ან იყოს მჭიდროდ ფოკუსირებული, მაგალითად ETF, რომლის პორტფელიც მხოლოდ მცირე კაპიტალიზაციის მქონე ტექნოლოგიური აქციებისგან შედგება.
მიუხედავად იმისა, რომ უკვე მრავალი წელია, რაც საინვესტიციო ფონდები სხვადასხვა ფორმით არსებობს, Massachusetts Investors Trust Fund ზოგადად ინდუსტრიის პირველ ღია ტიპის ურთიერთდახმარების ფონდად მიიჩნევა. ეს ფონდი, რომელიც ინვესტიციას დიდი კაპიტალიზაციის მქონე აქციებში ახორციელებს, 1924 წელს ამოქმედდა.
ღია vs დახურული ტიპის საინვესტიციო ფონდი
საინვესტიციო ფონდის აქტივების უმეტესი ნაწილი ღია ურთიერთდახმარების ფონდებს ეკუთვნის. ეს ფონდები უშვებს ახალ აქციებს, როდესაც ინვესტორები მეტ ფულს აბანდებენ, ხოლო მათ მიერ ფონდიდან ფულის გამოტანის შემთხვევაში — აქციების ნაწილს ბრუნვიდან იღებენ. ეს ფონდები, როგორც წესი, მხოლოდ ერთხელ, სავაჭრო დღის ბოლოს ფასდება.
დახურული არის მართული საინვესტიციო ფონდები, რომლებიც აქციების ფიქსირებულ რაოდენობას გამოსცემს და ბირჟაზე მიმოიქცევა. მიუხედავად იმისა, რომ ფონდის წმინდა აქტივების ღირებულებს (NAV) გამოთვლა შეიძლება, მისი აქციები ბაზარზე ინვესტორების მიწოდებისა და მოთხოვნის საფუძველზე მიმოიქცევა. ამიტომ, დახურული ფონდის აქციები შეიძლება იყიდებოდეს პრემიით ან ფასდაკლებით NAV-თან შედარებით.
ETF
გაცვლითი სავაჭრო ფონდი (ETF) გაჩნდა, როგორც ურთიერთდახმარების ფონდების ალტერნატივა მოვაჭრეებისთვის, რომლებსაც მეტი მოქნილობა სურდათ. დახურული ფონდების მსგავსად, ETF-ები მიმოიქცევა ბირჟებზე, ფასდება და ხელმისაწვდომია ვაჭრობისთვის მთელი სამუშაო დღის განმავლობაში. ბევრ ურთიერთდახმარების ფონდს, როგორიცაა Vanguard 500 Index Fund, ETF კოლეგები გააჩნია. Vanguard S&P 500 ETF არსებითად იგივე ფონდია, მაგრამ მისი ყიდვა-გაყიდვა დღის განმავლობაში არის შესაძლებელი. ამასთან, ETF-ებს ხშირად ოდნავ დაბალი დანახარჯების კოეფიციენტი (ფონდის აქტივების საპროცენტო წილი, რომელიც მისი ხარჯების დასაფარად გამოიყენება) ახასიათებს.
პირველი ETF-ის — SPDR S&P 500 ETF-ის დებიუტი შეერთებულ შტატებში 1993 წელს შედგა.
ჰეჯ-ფონდები
ჰეჯ-ფონდი არის საინვესტიციო ინსტრუმენტი, რომელიც ურთიერთდახმარების ფონდებისგან ან ETF-ებისგან განსხვავდება. ეს არის აქტიურად მართული ფონდი, რომელიც ხელმისაწვდომია აკრედიტებული ინვესტორებისთვის. ჰეჯ-ფონდებს ნაკლები ფედერალური რეგულაცია ახასიათებს და, შესაბამისად, შეუძლია ინვესტირება აქტივების მრავალფეროვან კლასებში სტრატეგიების ფართო სპექტრის გამოყენებით.
ჰეჯ-ფონდებს ასევე ახასიათებს უფრო სარისკო აქტივებში ინვესტირება, გარდა აქციების, ობლიგაციების, ETF-ების, საქონლისა და ალტერნატიული აქტივებისა. ეს მოიცავს დერივატივებს, როგორიცაა ფიუჩერსები და ოფციონები, რომლებიც ასევე შეიძლება შეძენილ იქნას ფინანსური ლევერიჯით (ინვესტირებისთვის სასესხო სახსრების გამოყენება).